Russia Invades Ukraine पुटिनले युक्रेनमाथि अहिले किन आक्रमण गर्दै छन् ? सम्पूर्ण कथा र कारण

अमेरिकी डेस्क, क्यालिफोर्निया

पुटिनले अहिले युक्रेनमाथि किन आक्रमण गरिरहेका छन् ? Russia Invades Ukraine पुटिनले युक्रेनमाथि अहिले किन आक्रमण गर्दै छन् ? सम्पूर्ण कथा र कारण

रुसी सेनाले युक्रेनको राजधानी किवको बाहिरी क्षेत्रमा हवाई, भू–भाग र सामुद्रिक आक्रमण गर्ने प्रक्षेपण गरेको छ । आफ्नो छिमेकीमाथि आक्रमण गर्ने कुरालाई महिनौंपछि राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनले शान्ति सम्झौता गरे र पुटिनले युक्रेनको सिमानामा आक्रमण गर्दा फौज पठाए।

मृत्यु हुनेको संख्या बढ्दै जाँदा युरोपमा शान्ति छाएको उनको आरोप छ। यसले सम्पूर्ण महादेशको सुरक्षा संरचनालाई खतरामा पार्न सक्छ। यस द्वन्द्वको परिणामबारे पूर्वानुमान गर्न नसकिए तापनि विशेषज्ञहरू यसको सुरुआतबारे अन्तरदृष्टि प्राप्त गर्छन्।

युक्रेन र रुस इतिहास

एक हजार वर्षअघि रुस र युक्रेनले दुवै देशले जटिल वा साझा गरेको विरासत बाँडेका थिए। काउन्सिल अन फरेन रिलेशन्सका अनुसार युक्रेन गत शताब्दीमा युरोपको ब्रेडबास्केट थियो। यो पूर्व यूएसएसआरको सबैभन्दा बढी जनसंख्या भएको र शक्तिशाली गणतन्त्रहरूमध्ये एक हो र यो कृषि आयातको महत्वपूर्ण भाग हो। विगतमा रूसले आफ्नो छिमेकीलाई पश्चिमतर्फ नजिकबाट नियालेको भए तापनि स्वतन्त्रताको दौडान युक्रेनीहरूले विरोध तथा सरकारी भ्रष्टाचारको अनुभव गरेका छन्।

युक्रेनले आफूलाई पश्चिमी देशहरूसँग अझ राम्रोसँग मिलाउने महत्त्वाकांक्षा को बावजुद – नाटोमा सामेल हुन आफ्नो जनहित पनि समावेश छ, जुन सोभियत विस्तार लाई रोक्न कम्तीमा आंशिक रुपमा गठन गरिएको थियो – काउन्सिलले रुसले आक्रोशका साथ प्रतिक्रिया दिएको टिप्पणी गरेको छ। सन् २०१४ मा युक्रेनीहरूले रूसी विरोधी राष्ट्रपतिलाई पदच्युत गरेपछि तनाव चर्कियो।

अन्तरराष्ट्रिय समुदायले व्यापक रूपमा निन्दा गरेको यस कदममा रूसले जातीय रूसी र रूसीभाषी युक्रेनीहरूको सुरक्षा गरिरहेको शंकास्पद दाबीको अधीनमा युक्रेनको क्राइमिया क्षेत्रलाई कब्जा गऱ्यो।

पूर्वी युक्रेनको डोनेट्स्क र लुहान्स्क क्षेत्रमा भएको पृथकतावादी आन्दोलनले सशस्त्र द्वन्द्व निम्त्यायो र त्यसलाई रूसले पनि समर्थन गऱ्यो। दुवै पक्षले एक ान्तरको दौडान स्वतन्त्रता को घोषणा गरे; परिषद्मा दुई देशबीच कम्तीमा १४ हजारको मृत्यु भएको १५ वर्ष पुगेको छ।

रुसी सेनाले आक्रमण गर्नुको कारण के हो ?

युक्रेनको राजधानीमा आक्रमण गर्न रूसका नेताले आदेश दिएपछि रूसी सेना विभिन्न दिशातर्फ अघि बढिरहेका छन्। फेब्रुअरी २४ मा टि.भी. दर्शकहरूलाई उनको पूर्व भाषणले रूस युक्रेनबाट निरन्तर खतरामा परेको बतायो, जुन रूसका लागि निरन्तर खतरा भएको उनले दाबी गरे।

पहिलो निशानामा प्रहार हुँदा विमानस्थल र सैन्य एच.क्यू.हरू युक्रेनका शहरहरू नजिकै रहेका थिए। त्यसपछि उत्तर, पूर्व र दक्षिणबाट रूसी र बेलारूसी ट्यांक तथा फौज देशभित्र घुसेका थिए।

राष्ट्रपति पुटिनले प्रस्तुत गरेका तर्कहरू गलत र तर्कहीन थिए। युक्रेनलाई “सैन्य सेवाबाट मुक्त र नाजीकरण” गर्ने आफ्नो प्रयासलाई अक्षम पार्दै तिनले दुर्व्यवहार र जातीय संहारको सिकार भएका मानिसहरूलाई सुरक्षित राख्न चाहेको दाबी गरे। यसको विपरीत रिपोर्टहरूको बावजुद युक्रेन एक यहूदी राष्ट्रपतिको नेतृत्वमा एउटा संवृद्ध प्रजातन्त्र हो। नाजी? भोलोडिमिर जेलेन्स्कीले रूसी आक्रमणलाई हिटलरको आक्रमणसित तुलना गर्दै सोधे।

अहिलेको रूसी-युक्रेनियन द्वन्द्वकिन हुनुको कारण के थियो?

रूसीहरूले सन् २०२१ को अन्ततिर विभिन्न बहानामा युक्रेन वरिपरि आफ्नो सैन्य उपस्थिति निर्माण गर्न थाले जबकि तिनीहरूको मनसाय अस्पष्ट रह्यो। यसमा बेलारूस पनि समावेश छ, रूस नजिकको सहयोगी ठान्छ। डिसेम्बर महिनामा हजारौं सैनिकहरू सीमामा उभिरहेका थिए। यसले देशलाई लगभग घेरिरहेको थियो। यसले गर्दा राष्ट्रपति पुटिन र अमेरिकी राष्ट्रपति जो बिडेनले बोलेसम्म तनाव उत्पन्न भयो।

यस वर्षको सुरुतिर रूसले युक्रेन वरिपरि आफ्नो सेना बढायो, जसले गर्दा डर झनै बढ्यो।

त्यसबेलादेखि फेरि बिदेस र पुटिनले कुरा गरेका छन्। संयुक्त राष्ट्रसंघको सुरक्षा परिषदको बैठक बोलाइएको छ। नाटो, अमेरिका र अन्य देशका राष्ट्रप्रमुखहरूले रुसलाई रिसिभ गर्न वा बदला लिन आह्वान गरेका छन्। हालैको अनुमानअनुसार आक्रमण हुनुअघि झन्डै २,००,००० रूसी सेना सीमामा थिए।

युक्रेनलाई रूस कस्तो दृष्टिकोणले हेर्छ?

पुटिन र म्याक्रोनको जन २८ फोनकलको अनुवादित प्रतिलिपिले नाटो विस्तारको बारेमा सामान्य क्रेमलिन चिन्ता आधारभूत छ भन्ने संकेत गर्छ। रूसको विचारमा, एउटा मुख्य माग भनेको युक्रेनले नाटोमा सामेल हुनबाट अलग रहनु हो। यो २८ युरोपेली देशहरू र उत्तर अमेरिकी दुई देशहरूबीचको गठबन्धन हो जसले उत्तरी आन्द्र महासागर क्षेत्रमा शान्ति र सुरक्षालाई बढावा दिन्छ। पूर्व सोभियत सङ्घको रूपमा पूर्व सोभियत सङ्घ पूर्वी युरोपका केही राष्ट्रहरूमध्ये एक हो, जुन गठबन्धनसँग सम्बद्ध छैन।

विल्सन सेन्टरको केनान इन्स्टिच्युटका कार्यकारी निर्देशक विलियम पोमेरान्जका अनुसार, नाटोले सम्भवतः अहिले युक्रेनलाई संगठनमा स्वीकार्ने विचार गरेका छैनन्।