११ चैत , काठमाडौं । विगत २७ वर्षको अवधिमा नेपालको अर्थतन्त्र वार्षिक औसत ४.२ प्रतिशतले मात्र वृद्धि भइरहेको विश्व बैंकको पछिल्लो प्रतिवेदनमा उल्लेख गरिएको छ । आज सोमबार सार्वजनिक गरिएको विश्व बैंकको रिपोर्टमा नेपालले चरम गरिबी लगभग निवारण गरेर गरिबी न्यूनीकरणमा उल्लेखनीय सफलता हासिल गरे पनि मुलुकको आन्तरिक उत्पादनको विकल्प मूलतः मुलुकको अर्थतन्त्र विप्रेषण (रेमिट्यान्स) को ठूलो भूमिका रहँदा खास आर्थिक सुधारमा समस्या रहेको औल्याइएको छ ।

‘नेपाल राष्ट्रगत आर्थिक परिदृश्य : नेपालमा आर्थिक वृद्धिको सम्भावना उजागर’ नाममा प्रकाशित उक्त प्रतिवेदनका अनुसार, भविष्यमा सुदृढ आर्थिक वृद्धि हासिल गर्न नेपालले आन्तरिक अवसरहरूलाई खुल्ला गर्ने नीतिगत कदमहरूलाई प्राथमिकता दिनुपर्नेछ । त्यस्तै , नेपालको आर्थिक वृद्धि क्षेत्रीय समकक्षी राष्ट्रहरूको तुलनामा निकै पछाडि रहेको रिपोर्टले देखाएको छ । सन् १९९६ देखि सन् २०२३ को २७ वर्ष लामो अवधिमा नेपालको अर्थतन्त्र वार्षिक औसत ४.२ प्रतिशतले मात्र वृद्धि भएको छ , जुन दक्षिण एसियाका ८ राष्ट्रहरूमध्ये छैटौँ स्थानमा पर्दछ ।

प्रतिवेदनमा निर्यातमा गिरावट, औद्योगिक क्षेत्रको गतिहीनता र न्यून उत्पादकत्व जस्ता संरचनागत चुनौतीहरूले नेपालको अर्थतन्त्रलाई पछाडी धकेल्नुका साथै गैरकृषि क्षेत्रमा रोजगारी सिर्जना सुस्त भएको जनाइएको छ । त्यस्तै ,आन्तरिक रोजगारी अवसर सीमित हुँदा युवा श्रमिकहरू वैदेशिक रोजगारीमा जान बाध्य भएको उल्लेख गरिएको छ ।

विश्व बैंकका मल्दिभ्स, नेपाल र श्रीलंकाका लागि विभागीय राष्ट्रिय निर्देशक डेभिड सिस्लेनले भने, “गरिबी न्यूनीकरणमा नेपालको सफलता उल्लेखनीय छ, तर मुलुकको आर्थिक सम्भावना अझै पूर्ण रूपमा उपयोग हुन सकेको छैन। नेपालसँग आप्रवासनको प्रतिफल वृद्धि गर्ने, निर्यात बढाउने, जलविद्युतको कुशलतापूर्ण उपयोग गर्ने र डिजिटलीकरणलाई प्रवर्द्धन गर्नेजस्ता सुधारमार्फत मजबुत आर्थिक वृद्धि हासिल गर्नसक्ने प्रशस्त सम्भावना छ ।”